Papierowa busola

Książka o książce, w zasadzie o jej historii – opowiedziana nietypowo. To mozaika utkana z opowieści o dziejach książki od czasów starożytnych po współczesność. Dla miłośników książek w najszerszym tego słowa znaczeniu: kolekcjonerów i zapamiętałych czytelników. „Nieskończoność w papirusie” czyta się jak dobrą prozę (bo w rzeczy samej, to znakomita eseistyka), pełną odniesień do prawdziwych, acz dzisiaj często już zapomnianych zdarzeń.

W książce fakty mieszają się z legendami – bardzo trudno często je przecież od siebie oddzielić. Jak w przypadku losów Biblioteki Aleksandryjskiej, rzekomo zniszczonej w średniowieczu przez Arabów, chociaż w rzeczywistości proces jej upadku rozpoczął się jeszcze w starożytności. Mit biblioteki obejmującej wszystko, co ludzkość stworzyła, cały zasób wiedzy ludzkiej, jest cały czas żywy: wspomnijmy o wizjach Borgesa i o klasztornym księgozbiorze z „Imienia róży”.

Irene Vallejo pokazuje różne, bardzo różne oblicza książki. W jej eseju jest ona i skarbnicą wiedzy, i symbolem władzy, i narzędziem do kształtowania umysłów. I busolą na drodze rozwoju ludzkiej cywilizacji. Oddajmy głos samej autorce: „Najbardziej zadziwia droga wiodąca od początków orientalnych – z gremiami skrybów i kastami kapłanów zazdrośnie strzegących wiedzy – do dzisiejszych bibliotek, otwartych dla każdego, kto pragnie czytać i się uczyć”.

Irene Vallejo: Nieskończoność w papirusie: fascynujące dzieje książki od czasów starożytnych. Katowice, Wydawnictwo Sonia Draga, 2021.

(asm)