Polska jako centrum innowacji: ekosystem start-upów technologicznych

Polska odgrywa coraz większą rolę w zakresie przyciągania inwestycji zagranicznych oraz stawania się centrum start-upów technologicznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Dynamiczny rozwój polskiego ekosystemu start-upów przyciąga nie tylko inwestorów, ale także przedsiębiorców i pracowników z różnych regionów na świecie. Wojna na Ukrainie nie tylko nie zmieniła tego trendu, ale wręcz stała się katalizatorem dla jeszcze szybszego rozwoju tego sektora gospodarki.

Polska oferuje szereg czynników przyciągających inwestorów i utalentowaną siłę roboczą do kraju. Ogólne środowisko biznesowe jest przyjazne nowym inwestycjom. Dodatkowo rządowe programy wsparcia nowych przedsiębiorstw, włączając w to programy akceleracyjne, inkubatory, fundusze inwestycyjne, dają nowym przedsiębiorcom możliwość szybszego rozwoju przy ograniczonym ryzyku. W ciągu ostatnich lat znacząco poprawiła się również infrastruktura dla nowych firm. W całym kraju dostępne są centra innowacji, przedsiębiorczości, parki naukowo-technologiczne, zaś przedsiębiorcy mogą korzystać ze wsparcia polskich uczelni oraz ośrodków badawczo-rozwojowych, które stopniowo (choć zdecydowanie zbyt wolno) zaczynają dostarczać wykwalifikowanych pracowników, idee oraz najnowsze wyniki badań, co pozwala na szybszy transfer wiedzy pomiędzy światem nauki a biznesem.

Wiele z polskich start-upów już odniosło sukces na arenie międzynarodowej, co dowodzi na potencjał polskiego ekosystemu start-upowego. Jednym z polskich „jednorożców” wartych ponad miliard dolarów jest platforma DocPlanner, która umożliwia umawianie wizyt u lekarzy i dentystów. W chwili obecnej korzystają z niej mieszkańcy ponad 15 krajów, w tym Hiszpanii, Włoch, Brazylii, Meksyku. Inną znaną platformą są Booksy, które umożliwiają rezerwację usług w 25 krajach, w tym USA, Wielkiej Brytanii, Francji, Hiszpanii czy Polsce. Sukces tych kilku firm świadczy o tym, że Polska jest w stanie konkurować na międzynarodowym rynku innowacyjnych produktów i usług. Choć do zwiększenia skali potrzebne jest stworzenie jeszcze lepszych warunków biznesowych.

Polscy przedsiębiorcy niejednokrotnie wskazują na wiele przeszkód, które blokują ich organiczny rozwój. Jedną z podstawowych barier dla polskich i zagranicznych start-upów inwestujących w Polsce jest dostęp do finansowania. Obecnie kluczową rolę w finansowaniu owych polskich przedsiębiorstw odgrywają fundusze VC, z których kapitału skorzystało w 2022 roku ok 28 procent przedsiębiorców badanych przez Fundację Startup Poland. Innym źródłem finansowania są aniołowie biznesu, którzy finansują średnio co piątego przedsiębiorcę (22 procent). Tyle samo start-upów otrzymało finansowanie z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR). Niestety większość start-upów uzyskuje tylko jedną rundę finansowania (średnio 1-2 mln PLN), co może wskazywać na ryzykowny profil przedsiębiorstw, brak zdolności do rozwijania biznesu, lub ograniczoną zdolność innowacyjną[1]. Poza finansowaniem kluczowym problemem dla polskich firm jest pozyskiwanie pracowników, co przy jednoczesnym szybkim wzroście ich kosztów zatrudnienia stwarza niebagatelne wyzwania dla firm. Problemem jest też odpływ wykwalifikowanych pracowników do innych krajów, który na szczęście wyhamował w ostatnich latach. Dodatkowym wyzwaniem jest wciąż istniejąca biurokracja i przeciążenie regulacyjne, co wymaga dalszych działań zmierzających do uproszczenia procesów administracyjnych i tworzenia korzystniejszych warunków biznesowych.

Aby wspierać rozwój start-upów, kluczowe jest rozwijanie inicjatyw i programów wspierających ich rozwój. Ważnym elementem jest tutaj wzmacnianie współpracy międzynarodowej, które długofalowo umożliwia polskim start-upom wchodzenie na rynki międzynarodowe. Ważną rolę w tym zakresie odegrała inwazja Rosji na Ukrainę, która przyciągnęła na polski rynek przedsiębiorców ukraińskich i białoruskich, którzy do tej pory byli konkurentami polskich firm technologicznych. Dzisiaj działają oni pod biało-czerwoną flagą.

Polska staje się jednym z globalnych centrów technologicznych na świecie. Inicjatywy rządowe, infrastruktura, inwestycje kapitałowe i rosnąca rola polskich centrów badawczych i naukowych stanowią ważną role w przyciąganiu zagranicznego kapitału szukającego okazji biznesowych w tej części świata. Jednocześnie polski ekosystem start-upowy musi poradzić sobie z wyzwaniami strukturalnymi, takimi jak dostęp do finansowania, nadmierna regulacja i dostęp do wykwalifikowanej siły roboczej. Poprzez mądre inwestycje i rozwój, Polska może stać się jednym z kluczowych graczy międzynarodowych w dziedzinie innowacji, technologii i rozwoju, otwierając przestrzeń dla start-upów z innych krajów.

Piotr Trąbiński

Wiceprezes Instytutu Staszica

[1] Raport „Polskie Start-upy 2022” Fundacji Startup Poland. Pozyskany z 

https://startuppoland.org/report/polskie-startupy-2022/

Foto: pixabay.com